Spis tre?ci Spis rysunk?w i tabel 12 Wykaz skr?t?w 32 Streszczenie 34 Wst?p 38 1. Cz?stki state 41 1.1. Cz?stki state emitowane w gazach wylotowych t?okowego silnika spalinowego 41 1.2. Zagro?enia stwarzane dla organizmu ludzkiego przez emitowane cz?stki sta?e 49 1.3. Ograniczanie emisji cz?stek sta?ych z pojazd?w samochodowych 53 2. Systemy filtracji spalin silnik?w z zap?onem samoczynnym 61 2.1. Konfiguracje system?w oczyszczania spalin і zachodz?ce w nich reakcje chemiczne 61 2.2. Mechanizmy filtracji 74 2.3. Budowa і wla?ciwo?ci u?ytkowo-eksploatacyjne DPF 82 2.3.1.Wymagania stawiane DPF 82 2.3.2. Туру і rozwi?zania konstrukcyjne DPF oraz ich parametry techniczne 84 2.4. Por?wnanie parametr?w technicznych і w?a?ciwosci u?ytkowo- eksploatacyjnych r??nych konstrukcji DPF 114 2.5. Systemy oczyszczania spalin - wymagania, konfiguracja 117 3. Regeneracja DPF 123 3.1. Potrzeby і uwarunkowania regeneracji DPF 123 3.2. Mechanizm utleniania PM w DPF 134 3.3. Wzrost oporow przepiywu gaz?w spalinowych przez DPF 137 3.4. Metody regeneracji DPF і warunki ich stosowania 140 3.4.1. Mechanizm dzia?ania katalizator?w regeneracji DPF 141 3.4.2. Metody pasywnej regeneracji PPF 143 3.4.3. Oceny dodatk?w FBC і mo?liwo?ci ich stosowania 150 3.5. Problem emisji wt?rnej za DPF 161 3.6. Oceny oraz certyflkacja system?w filtracji spalin 163 3.7. Przegl?d wybranych metod regeiieracji DPF w zastosowaniu do system?w filtracji PM 165 3.7.1. Regeneracja pasywna za pomoc? dodatk?w (FBC) do paliwa 167 3.7.2. Regeneracja pasywna za pomoc? katalitycznego pokrycia DPF 174 3.7.3. Regeneracja pasywna systemu filtracji typu CRT (Continuously Regenerating Trap) 179 3.7.4. Regeneracja pasywna systemu filtracji typu SCRT: CRT (Continuously Regenerating Trap) + SCR (Selective Catalytic Reduction) 182 3.7.5. Regeneracja aktywna systemu filtracji DPF sterowana dzielonym wtryskiem dawki paliwa 185 3.7.6. Termiczna regeneracja aktywna systemu filtracji DPF przy wykorzystaniu elektrycznego modulu grzewczego 190 3.7.7. Aktywna regeneracja systemu filtracji DPF przy wykorzystaniu zaplonu sadzy za pomoca elektrycznych ?wiec zaplonowych 192 3.7.8. Aktywna regeneracja systemu filtracji DPF przy wykorzystaniu zap?onu sadzy za pomoc? prorrtieniowania ciepla 194 3.7.9. Aktywna regeneracja systemu filtracji DPF za pomoc? palnika petnego przeplywu 197 Svstemy MUacji spalin do samochodowych silnik?w г zaptonem samoczynnym - prohlemy legeneiacn filtr?w DPF 3.7.10. Aktywna regeneracja systemu filtracji DPF za pomoc? dtawienia przeplywu 200 3.7.11. Aktywna regeneracja systemu filtracji DPF za pomoc? gromadzenia і zarzadzania cieplem 203 3.8. Typowe uszkodzenia DPF oraz przyczyny ich powstania 206 3.8.1. Osadzanie materiaiu filtruj?cego w blaszanej, stalowej obudowie 206 3.8.2. Wibracje powoduj?ce nadmierne mechaniczne napr??enia 207 3.8.3. Z?a jako?? paliwa lub smarowego oleju silnikowego, powstawanie popio??w 208 3.8.4. Nadmierne lub nierownomierne obci??enie termiczno-mechaniczne monolitu filtra 210 3.8.5. Niekontrolowana regeneracja DPF 210 3.8.6. Uszkodzenia DPF podczas proces?w czyszczenia (usuwania popio??w) lub montazu 212 4. Opracowanie systemu filtracji spalin z zastosowaniem pasywnej regeneracji DPF za pomoc? nowego typu dodatk?w FBC ze wspomaganiem aktywnym 214 4.1. Budowa silnikowego stanowiska badawczego 214 4.1.1. Modulowy uklad oczyszczania spalin 222 4.1.2. Dodatkowa aparatura pomiarowa na silnikowym stanowisku badawczym 229 4.1.3. Opracowanie metodyki badawczej 233 4.2. Opracowanie technologii wytwarzania nowego dodatku typu FBC w skali laboratoryjnej і ?wier?technicznej 239 4.2.1. Zastosowane metody bada? 239 4.2.2. Charakterystyka zastosowanych surowc?w 240 4.2.3. Schematy proces?w otrzymywania organorozpuszczalnego zwi?zku ?elaza 244 4.2.4. Badania nad opracowaniem technologii wytwarzania dodatku ?elazowego 246 4.2.5. Badania stabilno?ci wybranych produkt?w syntez 263 4.2.6. Badania wybranych wta?ciwosci fizykochemicznych і strukturalnych dodatk?w FBC 267 4.2.6.1. Wyznaczanie powierzchni wta?ciwej substancji w pr?bkach badanych dodatk?w 268 4.2.6.2 Wyznaczanie porowatosci substancji w probkach badanych dodatk?w 273 4.2.6.3. Badania wlasno?ci reologicznych wybranych dodatkow 274 4.2.6.4. Badanie wielkosci cz?stek metod? dynamicznego rozpraszania ?wiatla laserowego - pomiar standardowy (PN-ISO 13321) 278 4.2.6.5. Badanie zale?no?ci wielko?ci cz?stek wyznaczanych metod? dynamicznego rozpraszania ?wiatla laserowego od rozcie?czenia badanych dodatk?w - ocena stabilno?ci 282 4.2.6.6. Badania struktury dodatk?w z wykorzystaniem transmisyjnego mikroskopu elektronowego 283 4.3. Badania hamowniane nowego typu dodatk?w FBC 286 4.3.1. Olej stosowany do smarowania silnika MAN D0826 LOH.18 289 4.3.2. Paliwo stosowane do zasilania silnika MAN D0826 LOH.18 290 4.3.3. Badania silnikowe wph/wu pakietu dodatkow popiolowych typu FBC na proces regeneracji filtra spalin 292 4.3.4. Weryfikacja technologii wytwarzania dodatku FBC na podstawie wynik?w bada? stabilnosci 328 4.3.4.1. Badania kompatybilno?ci і stabilno?ci dodatk?w FBC 328 4.3.4.2. Badania stabilno?ci podczas dlugotrwalego magazynowania paliw z dodatkami FBC 329 4.3.4.3. Oznaczanie odporno?ci na utlenianie paliwa uszlachetnionego dodatkami FBC wedlug metody PN-ISO 12205 329 4.3.4.4. Ocena stabilno?ci paliwa uszlachetnionego dodatkami FBC і przeciwutleniaj?cymi w badaniu w temperaturze 80°C 332 4.3.4.5. Badanie stabilnosci dodatkow w trakcie dlugotrwalego magazynowania wg metody ASTM D4625 334 4.4. Weryfikuj?co-rozwojowe badania funkcjonowania systemu filtracji spalin podczas eksploatacji autobus?w komunikacji miejskiej 335 4.4.1. System oczyszczania spalin zastosowany w autobusach 338 4.4.2. Przebieg і wyniki bada? systemow filtracji spalin w autobusach 345 4.4.2.1. Wyniki bada? systemu filtracji spalin w autobusie DJ 672 359 4.4.2.2. Wyniki bada? systemu filtracji spalin w autobusie DJ 674 364 Syslemy filtracji spaljn do samochodowych silnik?w z zaplonem samoczynnym- problemy regeneracji filtr?w DPT 4.5. Ocena oraz certyfikacja systemu filtracji spalin poprzez poddanie go badaniom obejmuj?cym skr?con? procedur? pomiarow? VFT Ik (VERT Filter Test Part Ik) oraz VERT - Secondary Emission Test (VSET) 371 4.5.1. Silnik badawczy, parametry prowadzenia badania, paliwo, olej smarowy 372 4.5.2. Stanowisko badawcze, program testowania 376 4.5.3. Przedmiot test?w 379 4.5.4. Wyniki test?w 382 4.6. Podsumowanie wynikow projektu 419 4.7.Wnioski 421 5. Literature 425